Tavuksuz tavuk eti uzun süredir üretiliyor. Singapur başta olmak üzere bazı ülkelerde üretim ve dağıtım izni aldı.
Danasız dana eti de üretim aşamasına gelmiş durumda. Kıyma kıvamını yaptılar, biftek ve kuşbaşı kıvamında üretebilmek için çalışıyorlar. Laboratuvar ortamlarında gerçekleştirilen çalışmalar üretim bandına taşınıyor.
Arısız bal uzun süredir gündemde. Sahtekârlar arı görmeden bal üretebiliyorlar. Bunun yanında mısır şurubuyla arılı bal üreten de az değil. Yine bazı arı ve bal örgütleri Çin’in ürettiği ve ihraç ettiği baldan şüphe etmeye devam ediyor. Kovan sayısı ile ürettiği bal arasında çelişki bulunan Çin’in balı fabrikada ürettiği iddia ediliyor.
Birkaç sene önce İsrailli genç bir gurup arının bal midesindeki metabolik işlemleri taklit ederek arısız bal üretmeyi başarıp ödül almışlardı. Hollandalı bitki bazlı içerik şirketi Fooditive, 2023'ten itibaren dünyanın ilk %100 arısız balının büyük ölçekli üretim denemelerine başlayacağını açıkladı.
Fooditive, bal arılarını yoğun bir şekilde yetiştirme ihtiyacını ortadan kaldıran biyo-özdeş bir balı toplu olarak üreterek, standartları olan, kaynağı belirlenmiş bir bal ortaya koymayı hedefliyor. Üretecekleri bal, geleneksel balın tüm geleneksel faydalarını sağlamanın yanı sıra, hayvan refahı ve sürdürülebilirlik ile ilgili tüketici endişelerini giderecek gibi görünüyor.
Geçen yıl piyasaya sürülen Fooditive'in vegan kazeinini oluşturmak için halihazırda kullanılan aynı patentli biyoteknoloji sürecinden yararlanılarak, bal DNA'sını tescilli bir maya türüne kopyalamayı hedefliyorlar.
Bal özü ve polen ile beslendiğinde arının midesinde meydana gelen metabolik süreçleri kopyalıyorlar. Arının bal midesindeki fermantasyon sürecinde meydana gelen olayları taklit ederek, tat, renk ve viskoziteden sağlık yararlarına kadar arının yaptığı bal ile aynı özelliklere ve işlevselliğe sahip bir ürün elde ediyorlar.
Üretim denemeleri, laboratuvarda kanıtlanmış konsepti, potansiyel müşterilerin taleplerine uygun balı piyasaya sürmeyi planlıyorlar. Arı bir böcek türü olmasına rağmen vegan beslenenler doğal bal yemiyorlar.
Fooditive tat, kalite veya fiyattan ödün vermeden dünyanın ilk %100 arısız balını sağlamayı planlıyor. Vegan kazeini üreten firma benzer şekilde arısız balın testlerini bitirmek üzere. Firma herhangi bir hayvansal ürünü taklit etmek ve biyomühendislik sektöründe bitki bazlı bileşenlerle iyileştirme yaparak önemli biyoteknolojik ürünler üretiyor. Arısız bal üretimiyle biyo-reaktörlerde orijinaline uygun bir ürün ortaya koymada devrim niteliğinde bir gelişme sağlanacak gibi görünüyor.
Fooditive'in arı olmadan üretilen balı geliştirmesi, doğal bal ile rekabete sokması doğal bal üretimini, dolayısıyla bal arısı yetiştiriciliğini olumsuz etkileyecek gibi görünüyor. Bal arısı yetiştiriciliğinin zayıflaması tozlaşmada önemli sorunlar yaratacağı için arısız balın çevresel sorunlara da yol açacağı endişeleri artıyor.
Beyaz şeker kullanımını azaltmak ve daha besleyici bileşenlere odaklanmak isteyen tüketicilerin artan talebi nedeniyle küresel bal pazarının 2022 ile 2030 arasında %5,2'lik bir büyümeye sahip olacağı tahmin ediliyor. Doğal balın, vitaminler, mineraller ve kalsiyum açısından zengin olduğu ve ayrıca anti-inflamatuar, antioksidan, antimikrobiyal ve anti-kanser aktivitesi gösteren tıbbi uygulamalara sahip bulunduğu biliniyor. Arısız balın bu yeteneklere sahip olmayacağı sadece vegan beslenmede kalacağı da düşünülüyor.
