Tarım yıllardır ithalat politikalarıyla bitiriliyor. Adeta canına okunuyor.
Malın fiyatı artmış da cebine para girmiş çiftçiler vardır ama genel olarak hayvancılıkta uzun süredir para kazanan yok. Üç ay kazandıysa dokuz ay cepten yiyor.
2018, 2019 ve 2020 yıllarında milyonlarca dana giren memlekette, güya et fiyatları düşecekti. Ardından dananın kıymeti düşünce ineğin kıymeti de azaldı. Süt fiyatlarından zarar ediş başladı. Üretici ahırında para kazandırmayan, cepten yiyen hayvanları kesmeye başladı ve geçen sene bıçak ineğe dayandı.
Düzensiz yapılan ithalatlar, genellikle üretici elinden çıkan ürünlerin fiyatlarını düşürüyor. Netice itibariyle, üretici para kazanacağı zaman zarar ediyor. Bu gelişmeler üreticiyi işine küstürüyor. Afganlılar olmasa koyun ve keçi sürülerini güdecek bir Allah’ın kulu kalmayacak.
2018 yılında memlekete 1 milyon canlı dana gelince et ihracatı gündeme gelmişti. Yem fiyatları iki katına çıkarken, süt fiyatları yerinde sayarken üretici ineğini kestirmeye başladı.
Türkiye üç yıl önce hayvan ithalatında dünya rekoru kırıyordu. Sütten para kazanamayan üretici ineğini kesmeye başlayınca et arzı arttı ve fiyatlar yerinde saydı. Besi yemi fiyatları 110 liranın üzerine çıkıverdi. Üretici kesim için mezbaha aradı, üç ay sonraya gün verdiler. Üreticiyi devlet adeta batırdı.
Bundan 7-8 ay önce besiciler kazanamadıklarını, dana kesim fiyatlarının arttırılmasını istiyorlardı. Oysa sütten para kazanamayan süt üreticileri günde 20-25 litre süt veren ineklerini kesime gönderiyorlardı. Süt Konseyi ise sürekli topu taca atıyordu. Süt üreticileri ahırdan birer ikişer inek çıkararak artan masrafları karşılamaya çalıştıklarını, üretime devam etmek için ellerinden geleni yaptıklarını dile getiriyorlardı ama nafile. İnek kesimleri bir yıldan beri memleketin et ihtiyacını karşılamaya gidiyordu. Gel zaman git zaman artık ahırlarda kesilecek inek kalmayınca et krizi kendini göstermeye başladı ve fiyatlar yükselme eğilimine girdi.
Dana kesim fiyatları 7-8 ay önce besicilerin istedikleri fiyatlara yaklaştı. 7 ay önce bir kg etin maliyeti 125 lira idi ve bugünlerde dana kesim fiyatları aynı seviyeye geldi. Peki yedi aydır ot, saman, silaj fiyatları ne oldu. Yaklaşık %50 arttı. Besi maliyetleri daha da arttı.
İlgili bakanlık yetkilileri ve ithalat lobisi çalışmalara başladı. Yakın çevreden ve güney Amerika’dan karkas ve canlı hayvan ithalatı için faaliyetler devam ediyor. Türk besicisi ağlarken, borca batarken, ithalat işini yapan yandaşlar avuçlarını ovuşturup kazanacakları milyon dolarların hesaplarını yapıyor.
Et fiyatları daha da artacak. Sabreden kazanacak gibi görünse de beside beklemek kazandırmaz. Cepten yedirir. Kesime gelmiş bir besi danası her gün 150 lira yer ve sakatata çalışır. Dolayısıyla zarar ettirir.
Dünyada et fiyatları oldukça yüksek. Yandaşların ithalat için kapısını çalacakları ülkelerde etin kilosu 10 dolardan işlem görüyor. Topladın getirdin, kestin biçtin derken fiyatlar 15 doları görür. Paranın değeri düştükçe de etin kilosu 300 liraya dayanacak.
