Günümüzde iklimin izin verdiği hemen her bölgede asma yetiştirilmektedir.
Asmanın yayılması Avrupa uygarlıklarını güçlü bir şekilde etkilemiştir. Asmanın nereden geldiği ve orijin merkezi ile ilgili çeşitli görüşler ortaya atılmış ancak kapsamlı bir çalışma yapılmamıştır. Oldukça fazla sayıda bilim insanının iştirak ettiği bir çalışmada asmanın kökenine dair önemli bulgular ortaya konmuştur. Son derece kapsamlı olan bir genom projesinde araştırmacılar, Çin'den Batı Avrupa'ya İpek Yolu boyunca toplanan binlerce asma genomunu analiz ederek yabani asmadan günümüzde kullanılan çeşitlere kadar olan süreçte asmanın kökenini ve evrimini belirlemişlerdir.
Asma, dünyanın en eski ürünleri arasında sayılmaktadır. Şarap, tüm dünyada ticareti yapılan en eski ürünlerden biridir. Kültürlerin, fikirlerin ve hatta dini gelişmelerin yönünü belirlemiştir.
Buzul çağından bu yana elde kalan asma popülasyonlardan biri, Almanya’da Karlsruhe ve Mannheim arasındaki Ren nehri üzerindeki Ketsch yarımadasında bulunmuştur. Günümüze kadar, yabani asmanın tam olarak ne zaman ve nerede kültüre alındığının, şaraplık üzüm ile sofralık üzümün aynı kökenden gelip gelmediğinin ve binlerce asmanın nasıl geliştiğinin izleri tarihöncesi çağlarda kalmış görünüyor. Yine de asmanın kısmen şiddetli iklim değişikliklerinden kurtulduğu ve erken insan göç hareketlerinin bir sonucu olarak Asya'dan taşındığı kabul ediliyor. İpek yolunun bir zamanlar şarap yolu olduğu da biliniyor.
Araştırma ekibi ipek yolu boyunca topladığı binden fazla asma genotipiyle genom analizi yapmak suretiyle kökeni hakkında bilgi üretiyor.
16 ülkeden araştırıcıların iştirak ettiği çalışmada 1000'den fazla yabani genotip ile toplam 3500'den fazla asmadan alınan DNA örnekleri, Çin’deki Yunnan Ziraat Üniversitesinde genom analizine tabi tutulmuş. Genomların şifresi çözülmüş ve şimdiye kadar asmaların evrimi ve evcilleştirilmesine ilişkin en ayrıntılı model üretilmiş. Sonuç olarak, bir takım yeni bulgular elde edilmiştir.
Çalışmaya göre bağcılığın kökeni Güney Kafkasya'da MÖ 11.000'den daha eskilere gidiyor. Bu sonuçlar şarabın ekmekten daha eski olduğunu gösteriyor. Asma yetiştiriciliği ve teknolojisi Güney Kafkasya’dan Akdeniz’e oradan da batıya yayılmış görünüyor.
Araştırmaya göre yaklaşık 7000 yıl önce Orta Doğu'da, sofralık üzümlerin, iri taneli çeşitlerin geliştiği dikkati çekiyor.
Kültür asmalarının geliştirilmesine iklim değişikliklerinin de etkili olduğu, Milattan Önce 8000 ile 4000 yılları arasında hüküm süren sıcak ve nemli havaların yeni çeşitleri ortaya çıkardığı da araştırma bulguları arasında yer alıyor. Güneybatı Almanya'daki Orta Çağ asmalarının, Azerbaycan ve Orta Asya'dan gelen asma genlerini içermesi de önemli bir bulgu olarak kabul ediliyor.
Genom analizlerine göre ortaya konan sonuçlarda Anadolu coğrafyasının da asmanın yayılmasında ve gelişmesinde etkili olduğu ortaya çıkıyor.
