Mevsim düzensizlikleri bütün ürünlerde olduğu gibi arılarda da düzeni iyice bozdu.
Ilık geçen kışlar arıları yordu. Nüfusları azalttı. Nüfusu az olanlar öldü. Zaten bir sene önce de salkıma giremeyen arılardan çoğaltma yapılmıştı. Onlar da çok iyi gelişmeyince zayiatlar arttı. Bugünlerde tekrar çoğalacak inşallah. Arıcılar zayiattan pek korkmazlar zaten. On kovan arıyı aynı yıl yüz kovan arıya çıkarırlar. Ertesi sene çiçekleri kasıp kavururlar.
Hemen bütün arıcılar boşalan kovanlarını doldurmanın hesabını yapıyor. Malum bu sene kış öncesi yaşanan kuraklık nedeniyle çiçekli bitki sayısında ciddi kayıp meydana getirdi. Geç gelen kış koşulları, düzensiz sıcaklıklar ilkbaharı geciktirdi.
Arılar yeni yeni çoğalmaya, çıta istemeye başladı. Geçmiş yıllarda mart ortalarında kat verilen kovanlar, daha yeni petek örüyor. Mevsim biraz kayık gidiyor. Bölme zamanı da yeni yeni geliyor.
Arı bölmede zaman kaybının önüne geçilmesi için ana arıların önceden hazırlanması, arı bölündüğünde ana arının çıkmaya yakın olması, yeni koloni elde etmede yaklaşık 10-15 günlük avantaj sağlıyor.
Alley yöntemi, sıradan amatör arıcılar için uygun olan az sayıda seçilmiş kolonilerden ana arı üretmenin en kolay yollarından biri olarak kabul ediliyor. Son derece basit olan bu yöntem 1880’li yıllarda Henry Alley tarafından geliştirilmiş ve halen sıklıkla uygulanıyor.
Alley yönteminde kovan içi 7-12 günlük olan, süt salgı bezleri iyi çalışan ergin arılara ana arı yaptırılıyor. Seçilen kolonilerden günlük yumurtanın bulunmadığı arılı çerçeveler ayrılıyor ve ana kovana az kabartılmış bir petek konuyor. Irkına güvenilen ana arı, bu peteğe yumurta bırakıyor ve ertesi gün bu petek çekilerek amaca göre 20-25 ana arı yaptırılacaksa, tek sıra petek gözü olacak şekilde petek şerit halinde kesiliyor ve boş bir çerçeveye mum ile bu şerit yapıştırılıyor. Gerekirse boş çerçevenin ortasına bir çıta çakılarak ona da kesilen günlük yumurtalı petek şerit mumla yapıştırılabilir. Hatta yumurtalı şerit sayısı bir çıta daha çakılarak üçe çıkarılabilir. Bu yöntemde günlük yumurta transferine gerek yoktur.
Çerçeve silkelemek suretiyle kovan içi arılardan oluşan ana arısı olmayan kovan içine ikinci veya üçüncü çerçeve olacak şekilde günlük yumurtalı petek şeritleri bağlanmış çerçeve yerleştirilir. Anasız olduğunu hisseden bölme günlük yumurtalardan ana yüksüğü yapmaya başlar. Burada dikkat edilmesi gereken konu, bölme tarlacısı olmadığı için desteklenmesi gerekir. Tarlacılar ana kovana dönmüştür çünkü. Bölme ana kovan yerine konur, ana kovan yana alınırsa, ana beslemesi çok sağlıklı yürümeyebilir. Tarlacıların taşıdığı polen ve nektarın işlenmesi kovan içi işçileri daha fazla meşgul edebilir. Ana yüksüğü bakımı aksayabilir.
Alley kovanını gün aşırı şerbet, proteinli kek ve fondan şeker ile beslemek ana arı kalitesini artırır. Yüksük kontrolleri yapılarak ana kovandan çekilmiş peteklerde yüksük varsa temizlenmesinde yarar vardır.
Ana yüksükleri 12 günlük olduğunda bölme yapılacak kovanlardan birer adet yavrulu ve ballı petek çekilerek bölme kovanlara aktarılır. Birer de larvalı peteklerden arı silkelenir ise iyi olur. Alınan petekler üzerindeki tarlacılar ana kovana döneceği için bölmenin nüfusu yeterli olmalıdır. Ardından Alley yöntemiyle yapılmış ana yüksükleri keskin çakı ile kesilerek bölmelere verilir. İki gün sonra ana arılar çıkar ve yeni koloniler oluşturulmuş olur. Yavru performansı düşük olanlarda ana arılar yenileriyle değiştirilebilir. Bu yöntem koloni zayiatı olmadığı ve zamandan kazandırdığı için amatör arıcılar için idealdir.
