Sağ olana zaman makinesi çalışıp duruyor. Hıdrellez de geliverdi. Anadolu’da yaz başlamıştır artık. İklimler eskisi gibi değil. Ne kış kışa ne de yaz yaza benziyor ama eski takvimler iş görüyor.
Günler uzadığı için soğuğun pek hükmü olmuyor. Yazlık mahsullerin ekiminin dikiminin başladığı, ağaçların meyveye yattığı zamanlar başladı sayılır. Otlar biçiliyor. Kelebekler keyifle uçuyor. Bülbül sesleri geceye yoldaşlık ediyor.
Hıdrellez şenlikleri bu sene seçim çalışmalarına geldi. Şenlikler siyasilerin de ortada olmasıyla daha bir şenlikli olacaktır mutlaka.
Hıdrellez Türklerin kutladığı mevsimlik bir bayramdır. Hızır günü olarak adlandırılan Hıdrellez günü, Hızır ve İlyas’ın yeryüzünde buluştukları gün olduğu sayılır.
Hıdrellez günü, Miladi takvime göre 6 Mayısa, Rumi takvime göre 23 Nisan gününe denk gelmektedir. 6 Mayıstan başlayıp 4 Kasıma kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasımdan 5 Mayısa kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 5 Mayıs günü gecesi kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir.
Hıdrellez yaz günlerinin başlangıcıdır. Günlük ortalama sıcaklığın 10 derecenin üzerine çıktığı ve yazlık bitkilerin risksiz bir şekilde ekilebileceği mevsimi işaret eder. Yine hıdrellezle birlikte, koyunlar ve keçiler kırkılır. Kırkımdan önce dereye veya çaya atılarak üzerlerindeki kıştan gelen yağdan, yağdadan arındırılır.
Hıdrellezle birlikte bolluk mevsimi başlar. Bütün hayvanat ve nebatat zengin bir iklime kavuşmanın verdiği enerji ile daha güçlü hale gelir.
Gelenekselleşmiş uygulamalar hıdrellezde daha yaygındır. Bir yerde hıdrellez, eğlenceleri ve gelenekleri ile tanınır. Birçok yerde hıdrellez sabahı, sabah ezanından önce, bazı yerlerde ise ezandan sonra gün doğmadan gül diplerine dilek kâğıtları veya çıkın içinde para bırakılır. Deniz kenarlarında ise aynı dilekler kuma gömülür. Yine deniz kenarında kumun üzerinde yuvarlananlar olur.
Bazı bölgelerde hıdrellez günü oruç tutulur, sadaka verilir, kurbanlar kesilir, adaklar adanır. Bunlar genellikle duaların kabul olması için yapılır. Anadolu’nun birçok bölgesinde hıdrellezin kutlandığı, biraz yüksekçe düzlükler vardır. Bu alanlara hıdırlık adı verilir. Genellikle dere kenarlarında, yeşillik alanlarda, ya da türbe yanlarında kutlanan hıdrellezde kuzu eti ve ciğeri yeme alışkanlıkları da yaygındır. Yine hıdrellez günü toplanan yeşil otlar kaynatılır ve içildiğinde birçok hastalığa iyi geleceğine inanılır. Yine hıdrellez günü sabahı, otların üzerindeki çiğ tanecikleri toplanır, yoğurt mayası elde edilir ve elde edilen maya bir yıl boyunca sürdürülür. Hıdırellez’de renkli yumurta kaynatmak ve tokuşturmak çocukların en eğlenceli oyunları arasındadır.
Hıdırellez şenliklerinden en önemlisi de yanan ateşin üzerinden atlamaktır. Hem ateş yakılırken hem de üzerinden atlanırken dilek dilenir.
Hıdırellez yaz günlerini getirirken insanların gözü gönlü açılır. Uyanıştır bir yerde. Moral değerlerini yükselten etkinlikler, yazın daha verimli ve bereketli geçmesini sağlar. İstekler ve dilekler aynı zamanda, dileklere ulaşmada çalışma ruhunu da güçlendirir.
