Upside Foods ve Good Meat şirketleri, laboratuvarda yetiştirilen etleri satmak için ABD Tarım Bakanlığının nihai onayını aldıklarını duyurdu.
Anılan şirketten yapılan açıklamada, söz konusu onayın, doğrudan hayvan hücrelerinden üretilen tavuk etinin artık Amerikalı tüketicilere satılabileceği anlamına geldiği belirtildi.
Daha önce ABD Gıda ve İlaç İdaresinin söz konusu etin yenmesinin güvenli olduğunu kabul ettiği anımsatılan açıklamada, Good Meat’in 2020 ve 2021’de de Singapur’da laboratuvarda üretilen tavuk eti için çok sayıda düzenleyicinin onayını aldığı kaydedildi.
Tavuksuz tavuk eti üretimi seri olarak gerçekleştiriliyor artık. Singapur’dan sonra ABD de izin verdi. Lokanta ve yemek fabrikalarında tavuksuz tavuk eti pişecek. Tavuksuz kanat, but ve incik üretimi biyo-reaktörlerde gerçekleştiriliyor artık.
Hayvansal et proteinine yakın protein sentezleyen genetiği değiştirilmiş soya çeşitleri geliştirilmeye çalışılıyor. Bazı çeşitlere üretim izni alındı. Bilim dünyası gıda üretiminde sınır tanımıyor.
Küresel kentleşme ile birlikte hayvancılığın sürdürülebilirliği zorlaşıyor. Daralan tarım ve mera alanları, gıda arzındaki yetersizlikler, hayvansal üretimi ekonomik olmaktan çıkarıyor. Müslüman olmayan ülkelerde domuz eti, et ihtiyacını karşılamada %40 pay alıyor. Buna rağmen sığır, koyun ve keçi eti üretiminde sıkıntılar yaşanıyor. Daralan yem kaynakları, artan maliyetler ekonomik sıkıntılara yol açıyor.
Çevresel bir bakış açısıyla, modern mega ölçekli hayvancılığın arazi ve su maliyetleri, sera gazı emisyonları ve gezegene yaptığı baskılar önemli sorunlar oluşturuyor. Hâlihazırda Güney Amerika, Avusturalya ve Yeni Zelanda dışında doğasına uygun et üretimi ekonomik olmaktan çıkmış görünüyor.
Gelecekteki gereksinimleri karşılamak için, kültürlenmiş etin doku mühendisliği dünya çapında çeşitli merkezlerde geliştiriliyor. Biyosentetik et ürünlerinin çoğu şekilsiz ve kıyma olarak üretilebiliyor. Gerçek hayvan etinden uzak görünse de, tavuksuz tavuk eti üretiminde yakalanan gelişmeler, danasız dana eti üretiminde de gerçekleşecek gibi görünüyor.
Biyoreaktörlerde, hayvanlardan alınan canlı dokular, çoğaltılabiliyor. Ancak biftek, bonfile, kaburga gibi et çeşitlerini üretme başarısına ulaşılamadı. Biftek etini en iyi şekilde taklit etmek için kas dokusunun kasılmasını ve anatomik olarak benzemesini sağlamanın eşiğine gelinmiş durumda.
Morfolojik, fonksiyonel ve besin özelliği analizleri, kültürlenmiş kas dokusunun güvenilir bir bifteğin yerine ikame edilebilecek özellikler kazandırılmak üzere. Çalışmalarda sığır etine yaklaşılmak üzere. Doğal sığır etine yakın özelliklere ulaşılmış olsa da, çalışmalar şekilsel olarak da benzemesi üzerine yoğunlaşıyor.
Laboratuvarda yetiştirilen etin gerçeklerden ayırt edilemez hale gelmesi ve tüketicinin kabulü için çalışmalar devam ederken, raf ömrü konusunda da bilim dünyası yoğun savaş veriyor.
Tavuk etinde sağlanan başarı sığır etinde de gerçekleşmek üzere. Birkaç sene içinde doku kültürü yoluyla üretilmiş dana biftek, bonfile gibi ürünler tezgâhlarda yerini alacak. Çağdaş dünyada üretim izni alan ürünler zincir gıda sektörleriyle diğer ülkelere de yayılacak.
Biyoreaktörler çok yer kaplamıyor. Çevreye de pek baskısı yok. Canlı kas kültürleri besi ortamlarında çoğaltılıp kıyma oluyor. Ahır ve ağıl gibi yapılara da gerek duyulmuyor. Aynı mantar gibi. Canlı hücreyi büyüme ortamına koyuyorsunuz et oluyor. Üretim maliyeti de zamanla çok düşecek gibi görünüyor.
