Çiftçimizin en çok merak ettiği ürünlerden biri haline geldi Gülleci Bulamacı. Kükürt ve kireçten müteşekkil olan bu ürün aslında üreticiler tarafından yapılabiliyor.
Kükürt mantar ilacı olarak kullanılıyor zaten. Hem toz hem de suda ıslanabilir formları var.
Meyve ve sebze yetiştirilen alanlarda ilaç sayısı arttıkça hastalık ve zararlılar da artıyor. Türk çiftçisi ilaç uzmanı olacak artık. Ne varsa deniyor. İyisini bulmaya çalışıyor. Ancak en iyi ilacın ömrü üç seneyi geçmiyor. Hastalık ve zararlılar dayanıklı ırklarla zarar vermeye devam ediyor. İlacı, etken maddeyi yeniden değiştirmek gerekiyor.
Gülleci bulamacı bahçecilikte hastalık ve zararlı mücadelesinde kullanılan kalsiyum hidroksitin kükürt ile reaksiyona sokulmasıyla elde edilen bir kalsiyum polisülfit karışımıdır. Az miktarda yüzey aktif cismi ile birlikte kalsiyum hidroksit ve kükürdün kaynatılmasıyla hazırlanmaktadır. Normalde kırmızımsı sarı renkte olan ve belirgin bir rahatsız edici kokusu olan sulu bir çözelti olarak kullanmaktadır. Rahatsız edici kokusu nedeniyle kuş ve domuz kovma amacıyla kullananlar da bulunuyor.
New York Eyaleti Tarımsal Deneme İstasyonunun geliştirdiği ve sertifikalandırdığı tarifi 80 libre kükürt, 36 libre sönmemiş kireç ve 50 galon suyun karışımı şeklindedir. Burada 1 libre 454 gram, 1 galon da 3.8 litreye denk gelmektedir.
Kullanılan birimlere çevrilirse, 36 kg kükürt, 16 kg sönmemiş kireç ve 190 litre su ile hazırlanmaktadır. Temel hesabı 1 litre suya 190 gram kükürt ve 90 gram kireç gelecek şekildedir. Kirecin saflık derecesinin % 95’den yüksek olmasında yarar vardır. Bu karışım bir saat kaynatılmaktadır. Buharla kaybolan suyu, sıcak su ekleyerek telafi etmek gerekmektedir.
Gülleci bulamacı yaprak döken ağaçların kabuk yüzeyinde yaşayan veya uykuda olan mantarları, bakterileri ve böcekleri kontrol etmek için kullanılmaktadır. Kış ve erken ilkbahar uygulamaları etkili olmaktadır. İleri dönemlerde yaprakları yakma ihtimali olabilmektedir.
Seyreltilmiş (% 1.0-2.5) gülleci bulamacı çözeltileri çiftlik hayvanlarında görülen saçkıran, uyuz ve parazitlerle mücadelede kullanılmaktadır.
Gülleci bulamacı, yüksek oranda toksik hidrojen sülfit (çürük yumurta gazı) üretmek için güçlü asitlerle (mide asidi dahil) reaksiyona girmektedir. Yanıcı olmamakla birlikte, yandığında boğazları tahriş eden kükürt dioksit gazı çıkarmaktadır.
Gülleci bulamacı uygularken mutlaka maske kullanılmalıdır. pH’sı 11 civarındadır ve diğer mantari ilaçlarla karıştırılmamalıdır.
Gülleci bulamacı insanoğlunun ilk bulduğu ilaçlardan biridir. 1840'larda, bağlarda görülen mantari etmenlere karşı kullanılmış ve başarılı olunmuştur. 1886 yılında ilk San Jose kabuklu bitiyle mücadelede kullanılmıştır. 1904 yılından bu yana ticari olarak üretilmektedir. Ancak son yıllarda ticari üretimi durmuştur.
Gülleci bulamacı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Rahmetli Prof.Dr. Atıf Atilla’nın kazandırdığı bir organik ilaçtır. Hastalık ve zararlı mücadelesinde etkilidir. 2007 yılında yitirdiğimiz Rahmetli Atıf Hoca, bu karışımı ve hazırlanışını köylülere 1940’lı, 1950’li yıllarda Bornova Zirai Mücadele Araştırma İstasyonunda çalışırken anlatmış, ancak hazırlanışı zor geldiği için pek üzerinde durulmamıştır.
Atıf Hoca, İzmir Bölge ve Akdeniz Oyunları Gülle Atma şampiyonudur. Gülleci adı oradan gelmektedir. Köylüler, köylü dostu Atıf Hocanın adını unutmuşlar ama gülleci olduğunu unutmamışlardır.
