Malum çamlarda sabahları arılar görünmeye başladı. Yağmur yağsaydı çok daha iyi olurdu ama uzun yılların en kurak dönemlerinden biri yaşanıyor.
Ağustos sonlarında yağan bir yağmur bile çambalı üretimini artırabiliyor. Diğer yandan, denizden nemli hava getiren nemli lodos da bu sene bölgeyi adeta unuttu. Rekor kıran sıcaklarla birlikte sert ve kuru esen rüzgar çam balı üretimini de olumsuz etkiliyor.
Çanakkale arıcılık faaliyetleri açısından önemli bölgelerimizden bir tanesidir. Son istatistiklere göre Çanakkale’de 80.000 civarında koloni (arılı kovan) bulunmaktadır. Ayrıca gezginci arıcılar da Trakya ve Muğla seferlerinde ilin değişik bölgelerinde kısa süreli de olsa konaklamaktadır.
Çanakkale’de sadece haziran ve temmuz aylarında çiçekli bitki bulmak biraz güçleşmektedir. Bu dönemde de hayıt açmaktadır ama arıcılar hayıta çok fazla güvenmemektedir. Bölgede kış ortası dahil hemen her dönemde arıları aç bırakmayacak kadar çiçekli bitki bulmak mümkündür.
Püren, dağ çileği (davulgu), kara meşe, kestane, hayıt gibi diğer bölgelerde olmayan ballı bitki türleri de Kazdağlarının zengin bitki örtüsü içerisinde yer almaktadır. Bu nedenle, arıcılık ve bitki örtüsü yönünden ön sıralarda olabilme potansiyeli yüksektir. Aynı zamanda sahip olduğu zengin bitki örtüsüyle, aroması yüksek bal ürünleri çıkarmak mümkündür.
Muğla kadar olmasa da Çanakkale’de çam balı üretimi, arıcılarımızın önemli gelirleri arasında yer almaktadır. Saroz körfezinde Adilhan ve çevresinde, Lâpseki ilçe merkezinde, Çanakkale Güzelyalı ve Radar tepesi bölgelerinde, Bayramiç’te, Eceabat-Ilgardere mevkiinde ve Gökçeada Marmaros mevkiindeki çamlık alanlarda Basra böceği yaygın olup, Eylül-Kasım ayları arasında önemli miktarlarda balsara üretmektedir. Basra böceği, yaşlı çam ağaçlarında daha uygun yaşam alanı bulmakta, dolayısıyla bu bitkilerde daha etkili balsara üretmektedir.
Basra böceğinin etkili olduğu alanların bal ormanı olarak değerlendirilmesi, hatta mümkünse bal ormanı statüsüne sokulması ve arıcıların kullanımına sunulması ekonomiye önemli katkılar kazandıracaktır. Oysa bu yaşlı çam ağaçlarının, ekonomik ömürlerinin dolduğu gerekçesiyle kesilmesi sıklıkla gündeme gelmektedir.
Yapılan araştırmalar, 80-100 yaşında bir çam ağacının, konukçuları Basra böceklerinin ürettiği balsara ile yılda 70 kg’ın üzerinde bal üretilebildiğini göstermektedir. Sonuçta ekonomik ömrü doldu gerekçesiyle kesilen çam ağaçları, basra böceği ile birlikte ürettiği kerestenin kat be kat üzerinde ekonomiye katkı sağlamaktadır.
Yaşlı bir çam ağacının artık büyümüyor diye kesilmesiyle ekonomiye kazandırılacak olan sadece birkaç metreküp kereste ve 1 ton odundur. Diğer bir deyişle yüz yılın sonunda kazanılan ekonomi, günümüz şartlarında 10.000 TL’yi bulmaktadır. Sene başına gelir ise 100 TL civarındadır. Bal üzerinden ekonomiye sağladığı değer ise ortalama her yıl en az 10.000 TL civarındadır. Bir yerde yaşlı çam ağaçları altın yumurtlayan tavuk gibidir. Kesilmesiyle kaybedilecek değer çok yüksek civarlardadır.
Tarım ve Orman Bakanlığı, bal ormanlarının oluşturulması için yoğun çalışmalar yapmaktadır. Bu nedenle hazır bal ormanlarının yok edilmesi anlamsızdır. Üstelik çam balında ülke olarak dünyada marka ve otorite olmuş iken.
