Hırsızlar bir yandan ayılar bir yandan arıcıların korkulu rüyası olmaya devam ediyor. Hırsızlar bir yana, son zamanlarda bazı köylerin yakınında bulunan arılıklara ayı ziyaretleri dikkati çekiyor.
Artvin, Ardahan ve Rize illerinde, Kazdağı’nın yüksek kesimlerinde, Lâpseki’nin bazı köylerinde arada bir ayı ziyaretine dair bilgiler geliyor. Daha yakın köylerde arı kovanlarının ayı tarafından ziyaret edilmesi ayıların bulundukları yerlerde doymadıklarına işaret ediyor.
Ayıların arı kovanlarına zarar vermemesi için çeşitli yöntemler uygulanıyor. Arılıkların çevresine değişik uzaklaştırıcı aletler konabiliyor. Bazı arıcılar beklemeyi tercih edebiliyor.
Ayılar genellikle arı kovanlarına gece zarar veriyor. Bir defa keşfettikten sonra mutlaka tekrar geliyor.
Bahar aylarında kış uykusundan uyanan ayılar, genellikle kısa sürede beslenmeyi, sonbaharda ise kış uykusuna yatmadan önce iyice besin stoku yapmayı, yağlanmayı istiyor. Bu nedenle ilkbahar ve sonbahar aylarında arılıkları ayıların ziyaret edemeyeceği bölgelere taşımak veya çevresinde koruyucu önlemler almak gerekiyor.
İlk ziyaretlerde ayılar çok fazla tahribat yapmıyorlar. Ancak ikinci ve üçüncü ziyaretlerde yaptıkları tahribat büyüyor.
Ayıların arı kovanlarına zarar vermesini önlemenin en etkili yollarından biri güneş enerjili elektrikli çit sistemleri olarak görülüyor. Belirli aralıklarla patlayan tüplü sistemlere alıştığına dair kanaatler oldukça fazla. Aynı zamanda ses çıkaran aletler, arıları da rahatsız ediyor ve hırçınlaştırıyor.
Arılığın yanına kurulacak güneş enerjili batarya ve bataryaya bağlı iki sıralı çit, ayıların kovanlara yaklaşmasına izin vermiyor. Bir defa elektriğe çarpılan ayı, aynı renkte olan çiti geçmeyi denemiyor. Uzak durmaya çalışıyor.
Çitin elektrikli olduğunu öğretmek de etkili uygulamalardan birisi. Bazen kapalı havalarda yeterli şarj olmadığında, ayılar elektrikli çiti geçebiliyor. Bu nedenle, elektrikli çit kurulduğunda ve şarjı güçlü olduğunda ayıyı çekmek, bunun için çitin içine ayının sevdiği, koku veren gıdalar koymak etkili görünüyor. Ayıya en azından çitin elektrikli olduğunu göstermek gerekiyor.
Arı kovanlarını ormandan 300-400 metre uzağa koymak da işe yarıyor. Açık alanlarda ayıların kovanlara zararı azalıyor. Ormana yaklaştıkça zarar artıyor.
Elektrikli çit sistemi ne olursa olsun, alt tel yerden en fazla 20 cm yüksekte olmalıdır. Yine teller arasında 20-30 cm mesafe olmalı ve üç sıra tel çekilmelidir. Elektrikli çitlerin kovanlardan en az 3 metreden daha uzağa çekilmesinde yarar vardır. Eğer yakın olursa, kovana yönelme duygusu güçlenir ve telin farkına varmayabilir. Farkına varmadan yüklenmelerde telleri koparabilir. Dolayısıyla tel işlevini yitirir.
Ayıların elektrikli çite arama davranışları esnasında yaklaşması gerekiyor. Ancak bu şekilde tele koklama ve hissetme duyguları içerisinde yaklaşması ve elektriğe çarpılması mümkündür.
Elektrikli çit sistemlerinden yararlanmada önemli konulardan biri de topraklamanın iyi bir çubukla yapılması ve telin altındaki otları sürekli temizlenmesidir.
