Malum yılbaşı yaklaşıyor. Satıcılar reklam kuşaklarını doldurdu. Adamlar uçan kuştan süt sağıyorlar.
Yılbaşı gelenekleri birçok kültürde farklı zamanlarda ve farklı şekillerde kutlanıyor. Dünyanın en büyük ansiklopedisine göre Nardugan, eski Roma'da Satürnalya, Antik Yunan'da ise Dyonisos Şenlikleri olarak kutlanan bayramların da kökenini oluşturmaktadır.
Türklerde Güneşin Doğuşu anlamına gelen ve ilk Türklerde Atalar Kültü döneminden bugüne kadar Orta Asya’da Güneş Kültü adına kutlanan bir bayramdır. Türklerde Güneş'in Doğuşu anlamına gelen ve Ön Türklerdeki atalar kültü döneminden günümüze kadar Orta Asya coğrafyasında Güneş Tanrı adına kutlanan bir bayramdır.
Jül Sezar'ın takvim reformu öncesinde Satürnalya Bayramı 17 Aralıkta başlamış ve 6 Ocakta son bulmuştur. Jül Sezar'ın takvim reformu sonrasında ise Satürnalya 6 Ocak yerine 23 Aralıkta son bulmuştur. 6 Ocak tarihi aynı zamanda Antik Yunan'da 17 Aralık'ta başlayan Dionysos şenliklerinin son günüdür. Antik Yunan'da inanışa göre, Dionysos 6 Ocakta dostlarını korumak için bir oğlak, koç veya bir sığıra dönüşüp kendisini feda etmiş, düşmanları tarafından öldürülüp eti çiğnenmiş ve kanı içilmiştir. Romalılar Hristiyanlığı kabul ettikten sonra Hz. İsa'nın doğumunu 6 Ocak'ta kutlamışlardır.
Nardugan, her yıl 22 Aralıktan sonra gelen ilk dolunayda kutlanmaktadır. Bunun nedeni ise Türklerin eski inanışına göre tıpkı Mısır mitolojisinde olduğu gibi gece ve gündüz sürekli savaşırlar. 21 Aralık günü en uzun gecedir ve ardından güneş daha çok görünmeye, günler uzamaya başlar. Bu yüzden Türkler tarafından Ay Yılı esasına dayalı olarak 22 Aralık gününü takiben ilk dolunayın çıktığı gün, yeni yılın ilk günü kabul edilir.
Nardugan gününde bütün Türkler, ölümsüzlüğün simgesi olarak kabul ettikleri ve Türk Mitolojisine göre, tüm insanların türediği ağaç olan Akça Çam Ağaçlarını süslerler. Bu ağaçların altında, çevresinde geleneksel oyunlar oynar, kopuz eşliğinde şarkılar söyler ve eğlenceler düzenlerler.
Türklerin kutladığı diğer bayramlar olan Paktıgan ve Koçagan bayramları da Nardugan Bayramına benzemekte ve Nardugan’ın üçlü festival yapısının bir parçası olduğu dikkati çekmektedir.
Nardugan, Moğol dilindeki Nar (Güneş) ile Türk dilindeki Tugan (Doğan) sözcüklerinden oluşmuştur. Tatarlar bu bayrama Koyaş Tuğa (Doğan Güneş) günü derler. Başkurtlar, Udmurtlar Nardugan veya Mardugan, Mişer Tatarları Raştua, Çuvaşlar Nartavan ya da Nartugkan, Zırizyalar Nardava, Mokşalar Nardvan adını verirler.
Eski tarihler, yeni tarihlerden pek uzak değil. Festivalleri de benziyor. Önemli olan geleneklere sahip çıkmaktır. Milletler kültürleriyle varlıklarını sürdürürler. Başka milletlerinkini taklit edenler genelde onlara benzerler. Narduganımız kutlu olsun.
