.
Zaman ne çabuk geçiyor. Geçen sene kışı görmeyince bu sene yaz gelmeyecek sandık. Hıdrellez geliverdi. Anadolu’da yazın başlangıcıdır artık. Yazlık mahsullerin ekiminin dikiminin başladığı, ağaçların meyveye yattığı zamanlar. Otlar biçiliyor. Kelebekler keyifle uçuyor. Bülbül sesleri geceye yoldaşlık ediyor.
Bugün hıdrellez. Hemen her tarafta yerel şenliklerin yapılacağı, yaz mevsiminin karşılanacağı gün. Yumurta tokuşturmalardan, ateşten atlamalara kadar birçok eğlenceye sahne olacak hıdrellez.
Hıdrellez Türklerin kutladığı mevsimlik bir bayramdır. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdrellez günü, Hızır ve İlyas’ın yeryüzünde buluştukları gün olduğu sayılarak kutlanmaktadır.
Hıdrellez günü, Miladi takvime göre 6 Mayıs, Rumi takvime göre 23 Nisan günü olmaktadır. 6 Mayıstan başlayıp 4 Kasıma kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasımdan 5 Mayısa kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 5 Mayıs günü gecesi kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir. Bununla ilgili bir Arnavut özdeyişi de vardır, Cemroz memroz tanımam, hıdrellez kış, ertesi yaz diye.
Hıdrellez yaz günlerinin başlangıcıdır. Günlük ortalama sıcaklığın 10 derecenin üzerine çıktığı ve yazlık bitkilerin risksiz bir şekilde ekilebileceği mevsimi işaret eder. Yine hıdrellezle birlikte, koyunlar ve keçiler kırkılır. Kırkımdan önce dereye veya çaya atılarak üzerlerindeki kıştan gelen yağdan, yağdadan arındırılır.
Hıdrellezle birlikte bolluk mevsimi başlar. Bütün hayvanat ve nebatat zengin bir iklime kavuşmanın verdiği enerji ile daha güçlü hale gelir.
Gelenekselleşmiş uygulamalar hıdrellezde daha yaygındır. Bir yerde hıdrellez, eğlenceleri ve gelenekleri ile tanınır. Birçok yerde hıdrellez sabahı, sabah ezanından önce, bazı yerlerde ise ezandan sonra gün doğmadan gül diplerine dilek kâğıtları veya çıkın içinde para bırakılır. Deniz kenarlarında ise aynı dilekler kuma gömülür. Yine deniz kenarında kumun üzerinde yuvarlananlar olur.
Bazı bölgelerde hıdrellez günü oruç tutulur, sadaka verilir, kurbanlar kesilir, adaklar adanır. Bunlar genellikle duaların kabul olması için yapılır. Anadolu’nun birçok bölgesinde hıdrellezin kutlandığı bölgeler vardır. Bu alanlara hıdırlık adı verilir. Genellikle dere kenarlarında, yeşillik alanlarda, ya da türbe yanlarında kutlanan hıdrellezde kuzu eti ve ciğeri yeme alışkanlıkları da yaygındır. Yine hıdrellez günü toplanan yeşil otlar kaynatılır ve içildiğinde birçok hastalığa iyi geleceğine inanılır. Yine hıdrellez günü sabahı, otların üzerindeki çiğ tanecikleri toplanır ve yoğurt mayası elde edilir ve bir yıl boyunca elde edilen maya sürdürülür.
Hıdrellez şenliklerinden en önemlisi de yanan ateşin üzerinden atlamaktır. Hem ateş yakılırken hem de üzerinden atlanırken dilek dilenir.
Hıdrellez yaz günlerini getirirken insanların gözü gönlü açılır. Uyanıştır bir yerde. Moral değerlerini yükselten etkinlikler, yazın daha verimli ve bereketli geçmesini sağlar. İstekler ve dilekler aynı zamanda, dileklere ulaşmada çalışma ruhunu da güçlendirir.
Bu sene Hıdrellez Ramazan Bereketiyle geldi. Sağlıkla neşeyle her sene gelecektir mutlaka.
