.
Kovan, arının yaşam ortamı olarak birinci derecede önem arz etmektedir. Bölgeye ve amaca göre kovan tiplerinin farklı olması gerekmektedir.
Dünyanın hemen bütün bölgelerinde kullanılan Langstroth kovanı, 1851 yılında icat edilmiştir. Arı kontrollerinin kolay olması, kat eklenebilmesi, çerçevelerin kolay yerleştirilmesi gibi özelliklerinden dolayı tercih edilmektedir.
Langstroth kovan tipi, kovan standartlarını belirlemekle birlikte, arıcılar amaçlarına uygun olarak farklı kovanlar yapabilmektedirler.
Bazen hangi kovan tipinin arıcı için en iyi sonuç vereceği belirsizdir ve nihai karar arıcılar arasında değişen farklı faktörlere dayanmaktadır. Kovan tipiyle ilgili olarak arıcıların çoğu zaman kafaları karışıktır. Bazen küçük çerçeveli mezar tipi kovanla doğal petekli bal üretmeyi düşünürler, bazen de kara kovanla arıcılık yapmak isterler. Fuarlarda melez kovan tipleri de çoğu zaman alıcı bulmaktadır.
ABD’de Kaliforniya eyaletinde tozlaştırma amaçlı arı kullanımı çok yaygındır ve arıcılar kovan başına çok iyi kira geliri elde etmektedirler. 2019 yılı baharında kovan kiraları 190 dolara kadar çıkmıştı. Tozlaşmada kullanılacak kovanlarda tarlacı nüfusunun yüksek olması gerekir. Bunun için İngiliz Ulusal, Kenya ve Warre tipi kovanlar bulunmaktadır. Bu kovanların kuluçkalığı derin ve çok çerçevelidir. Kovan derinliği 50 cm’yi, çerçeve sayısı 18’i bulmaktadır.
Hem tozlaşma, hem bal hasadı düşünülüyorsa, Lanstroth tipi kovanlar daha uygundur. Kuluçkalık ile ballığın ayrılabilmesi, bal hasadında önemli kolaylıklar sağlamaktadır. Ayrıca, boyut ve şekil açısından standart hale geldiklerinden bal ve kuluçka çerçevelerini güçlü kovanlardan alıp zayıf kovanlara aktarmak mümkün olmaktadır. Langstroth kovanı en çok tercih edileni olduğundan, ticari tedarikçiler genellikle bu tip kovan üretmekte ve bu kovanları bulmak kolay olmaktadır. Üretimi yüksek ola kovan tipinin fiyatı da düşmekte, maliyet azalmaktadır.
Arılı kovan satışı da arıcı için önemli gelir kaynaklarındandır. Arılı kovan satışı yapacak arıcıların, ülke veya bölge genelinde yaygın olan kovan tipi ile çalışmaları, satışta avantaj sağlamaktadır.
Bazı bölgelerde çiçekli bitki örtüsünün zayıflığı, arı nüfusunu güçlendirmede yetersiz kalabilmektedir. Bu tür alanlarda kovanları küçültmek, bal hasadında daha etkili olabilmektedir. Çerçeve sayısını sekize düşürmek veya kovan derinliğini 20 cm’ye indirmek, kovan içi iklimin yönetiminde daha verimli olmaktadır. Yine bal hasadına gidildiğinde, verim düşük ise yarım kat kullanmak, daha kaliteli ve verimli bal hasadına izin vermektedir.
Sepet kovanlar arı yönetiminin en meşakkatli olduğu kovanlardır. Bununla birlikte, daralan çatı arı gelişimi açısından mükemmel bir ortam sağlamaktadır. Küçük bir oğul dahi sepet kovanda hızla gelişmekte, yaz ortasında ve sonunda pazarlanabilir petekli bal vermektedir. Sabit arıcılıkta tercih edilebilecek en iyi kovan tiplerindendir.
