.
45 günlük ömrü olan arının da hafızası olur mu? Olsa bile kısa ömründe ne işe yarar demeden edemiyor insan. Bilim dünyası araştırmalara yoğunlaştıkça sürekli yeni buluşlarla insanı şaşırtmaya devam ediyorlar.
Bal arılarının beyinleri insanlara göre çok küçük olsa da, ileri görüşlere sahip olduklarına dair bulgular çoğalıyor. Biyolojik Bilimler dergisinde yayınlanan bir araştırma böceklerin bilişsel yetenekleri üzerinde yeni bir buluş ortaya çıkarmıştır.
Illinois Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi, bal arılarının genç bireylerini takip etmek suretiyle düşmanları tanımak ya da zararı önlemekle ilgili olumlu ve olumsuz deneyimleri hatırlayabildiklerini bulmuştur. Bu genç anılar daha sonraki zamanlarda yaşadıkları deneyimlerinden yararlanmaktadırlar.
Bilim adamları, omurgalıların insanlar gibi zevk ve acı anılarını bunun gibi farklı beyin alanlarında saklayabildiklerini biliyorlar. Ancak, hafızayla ilgili net araştırmalar arılar üzerine ortaya konulamamıştır.
Anılan araştırmada, araştırmacılar, diğer omurgasızlarda bulunan ve duyu algılama, öğrenme ve hafıza ile ilişkili mantar gövdeleri olarak adlandırılan diğer omurgasızlarda bulunan bal arısı beyninin bölgelerine bakmışlardır. Agresif veya işbirlikçi sosyal etkileşimlerden sonra genlerin ifadesini karşılaştırmışlar ve bu mantar cisimlerinin farklı bölümlerinin etkileşimin değerine bağlı olarak özel olarak etkinleştirildiğini, diğer bir deyişle etkileşimin zararlı veya faydalı olup olmadığını göstermişlerdir.
Bilim insanlarına göre, son çalışma hayvan bilişine yeni bir bakış açısı getirmektedir.
Daha önce bu köşede paylaştığımız bir çalışmada, arıların narkotik çalışmalarda kullanılabileceğine dair önemli bulguların elde edildiği belirtiliyordu.
Arıların narkotik ürünlerin takibi ve tespiti konusunda, köpeklere göre çok daha isabetli davranabiliyorlar. Hedefi tutturma olasılıkları %80’leri buluyor. Ömrü kısa olması dezavantaj gibi görünse de, çok kısa sürede eğitilebiliyorlar. Tarlacı arı, yaklaşık 25 günlük ömrü boyunca yaklaşık iki hafta narkotik çalışmalara hizmet edebiliyor.
Arıların hafızasıyla ilgili önemli deneyimlerden biri de, küçük topları ayaklarıyla çevirebiliyorlar. Hemen birçok böcek türü, yaşamıyla ilgili birçok davranışı genetik olarak yerine getirebiliyor. Anne ve baba öğretisi pek bulunmuyor.
Illinois Üniversitesinde yapılan çalışmada, genlerdeki değişimler araştırılıyor. Arıların tarif edilen noktadan polen ve bal özü toplamaları öğreti veya kraliçe arının tarifi olarak tanımlanıyor.
Kovana yapılan bir müdahaleye bağlı olarak, kovan içindeki arıların önemli bir kısmı tedirgin olmaktadır. Eğer müdahale sıklığı artarsa, yakın zaman hafızasını arılarda zaten görmek mümkün. Bununla birlikte, kovana yapılan müdahaleye karşı arıların gösterdiği tepki, içerdeki kraliçenin talimatı veya tarifi olarak nitelenebiliyor. Yine de arıların bu tür müdahalelere karşı hafıza geliştirmiş olma ihtimali oldukça yüksek bulunmaktadır.
